ΕΘΝΙΚΟ ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Νομοθετική εξουσιοδότηση και αρμοδιότητες

α) Νομοθετική εξουσιοδότηση

Άρθρο 3 αρ.1,2 και 3 του νόμου 1866/1989 «Ίδρυση Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεοράσεως και παροχή αδειών για την ίδρυση και λειτουργία τηλεοπτικών σταθμών» (Α 222)

Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως:

1. Ασκεί τον άμεσο έλεγχο του κράτους επί της ραδιοφωνίας και της τηλεοράσεως προκειμένου να εξασφαλισθούν η αντικειμενικότητα, η ισότητα των όρων και η ποιότητα των προγραμμάτων, σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ.2 του Συντάγματος.

2.Εκδίδει μέσα σε έξι μήνες κώδικες δεοντολογίας δημοσιογραφικής, προγραμμάτων και διαφημίσεων, που δημοσιεύονται στην εφημερίδα της κυβερνήσεως. Εκδίδει επίσης οδηγίες και συστάσεις προς τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για την τήρηση των αρχών αυτών.

3. Με αιτιολογημένη απόφαση επιβάλλει κυρώσεις για παράβαση του νόμου, των τεχνικών υποχρεώσεων που έχουν καθορισθεί από το Υπουργείο Μεταφορών Επικοινωνιών, των αρχών της δεοντολογίας και των όρων της συμβάσεως παραχωρήσεως.

Οι κυρώσεις της παρούσας παραγράφου εφαρμόζονται και στους μη κρατικούς και δημοτικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, σε περίπτωση παραβάσεως των αναφερόμενων στο άρθρο 2 παρ. 4,5,6,7,8,9,12 του ν.1730/1987 απαγορεύσεων.

Οι κυρώσεις που μπορεί να επιβάλλει είναι:

α) Συστάσεις και προειδοποιήσεις.

β) Πρόστιμο από δραχμές εκατό χιλιάδες έως πενήντα εκατομμύρια, εισπραττόμενο βάσει του Κ.Ε.Δ.Ε. και περιερχόμενο ως έσοδο στο Τ.Ε.Α.Υ.Ρ.Τ.

γ) Προσωρινή αναστολή της λειτουργίας του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού μέχρι τριών μηνών.

β. Αρμοδιότητα

Άρθρο 2 παρ.8 υποπαρ.1 του νόμου 1866/1989 Όπως συμπληρώθηκε με το άρθρο 85 παρ.1 του νόμου 1943/1991(Α 50). «Οι μη κανονιστικές ( αποφασιστικές ή γνωμοδοτικές) αρμοδιότητες του Ε.Σ.Ρ. μπορούν να ασκούνται από Εκτελεστική Επιτροπή της οποίας η σύνθεση και η συγκρότηση εκ των μελών του καθορίζονται με απόφαση του Ε.Σ.Ρ. Στην Εκτελεστική Επιτροπή προεδρεύει ο Πρόεδρος του Ε.Σ.Ρ.»

Δημοσιογραφική Δεοντολογία

Κανονισμός υπ.αρ.1/1991 του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεοράσεως «περί δημοσιογραφικής δεοντολογίας στη ραδιοτηλεόραση» (Κώδικας Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας) (Β 421)

Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως έχοντας υπόψη το άρθρο 15 παρ.2 του Συντάγματος και το άρθρο 3 αρ.2 του Νόμου 1866/1989, συζήτησε και ψήφισε στις συνεδριάσεις της 21,22 Μάιου και 5,18 Ιουνίου 1991 τον κατωτέρω Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας στη Ραδιοτηλεόραση, που δημοσιεύεται κατά τον νόμο στην Εφημερίδα της κυβερνήσεως.

ΑΡΘΡΟ 1

Οι κανόνες του κώδικα αυτού ισχύουν για δημοσιογραφικές εκπομπές στη δημόσια (κρατική ή δημοτική) και την ιδιωτική ραδιοφωνία και τηλεόραση.

ΑΡΘΡΟ 2

Ο δημοσιογράφος υπερασπίζεται την ελευθερία της εκφράσεως. Έχει το δικαίωμα να μεταδίδει ανεμπόδιστα πληροφορίες και σχόλια για να εξασφαλίσει ενημέρωση της κοινής γνώμης.

ΑΡΘΡΟ 3

Ειδήσεις και σχόλια πρέπει να διακρίνονται με τρόπο σαφή. Οι ειδήσεις συλλέγονται, συντάσσονται και παρουσιάζονται με επιδίωξη πληρότητας και αντικειμενικότητας. Δεν παρουσιάζονται υποθέσεις ή πιθανολογήσεις ως γεγονότα.

ΑΡΘΡΟ 4

Η ραδιοτηλεόραση αναγνωρίζει και σέβεται εμπράκτως τη διαφορά των απόψεων και υπερασπίζεται την ελευθερία μεταδόσεως διαφορετικών απόψεων. Καταβάλλει εύλογες προσπάθειες για την παρουσίαση και των άλλων πλευρών ή απόψεων, καθόσον χρόνο διαρκεί το ενδιαφέρον του κοινού.

ΑΡΘΡΟ 5

Δεν επιτρέπονται η παρουσίαση προσώπων με τρόπο που να μπορεί, υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες, να ενθαρρύνει τον εξευτελισμό, την κοινωνική απομόνωση ή τις δυσμενείς διακρίσεις εις βάρος του μέρους του κοινού βάσει ιδίως του φύλου, της φυλής, της εθνικότητας, της γλώσσας, της θρησκείας, της ιδεολογίας, της ηλικίας, της ασθένειας ή της αναπηρίας, του γεννετήσιου προσανατολισμού ή του επαγγέλματος.

ΑΡΘΡΟ 6

Δεν αναφέρονται ανακρίβειες, ούτε μεταδίδονται παραπλανητικές δηλώσεις. Οποιαδήποτε ανακρίβεια ή παραπλανητική δήλωση, διορθώνεται αμελλητί στο πλαίσιο της ίδιας ή παρόμοιας εκπομπής.

ΑΡΘΡΟ 7

Η ιδιωτική ζωή είναι σεβαστή, ο έλεγχος της ιδιωτικής ζωής, όπως η μετάδοση πληροφοριών ή εικόνων από αυτήν, επιτρέπεται μόνον όταν επιβάλλεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος, που υπερβαίνει στη συγκεκριμένη περίπτωση το συμφέρον σεβασμού της ιδιωτικής ζωής.

ΑΡΘΡΟ 8.

1. Αποφεύγεται κάθε αδιάκριτη παρέμβαση σε προσωπικό πένθος ή πόνο. Όπου η παρέμβαση είναι κατά το άρθρον 7 αναγκαία, πρέπει να γίνεται με συμπάθεια και λεπτότητα.

2. Δεν προβάλλονται οι εικόνες οι ήχοι, που χωρίς σπουδαίο λόγο επιτείνουν ή προκαλούν πόνο στους απεικονιζόμενους ή σε πρόσωπα που άμεσου περιβάλλοντός τους.

ΑΡΘΡΟ 9

1. Χρησιμοποιούνται ευθέα μέσα για την συλλογή πληροφοριών, στοιχείων ή εικόνων. Εξαιρέσεις επιτρέπονται μόνο εάν και στο μέτρο που αυτές είναι οι μόνες διαθέσιμες και οι πληροφορίες ή εικόνες πρέπει να γίνουν γνωστές στο κοινό για λόγους επιτακτικού, στη συγκεκριμένη περίπτωση, δημοσίου συμφέροντος. Σε καμιά περίπτωση πάντως δεν μπορεί η μέθοδος συλλογής πληροφοριών να θίγει την αξιοπρέπεια του ανθρώπου.

2. Ο δημοσιογράφος οφείλει να μην αποκαλύπτει την ταυτότητα πηγής πληροφορίας που του ανακοινώθηκε εμπιστευτικά.

ΑΡΘΡΟ 10

1. Οι κατηγορούμενοι δεν αναφέρονται ως ένοχοι. Η αρχή ότι ο κατηγορούμενος τεκμαίρεται αθώος μέχρι την καταδίκη του γίνεται σεβαστή.

2. Δεν χρησιμοποιούνται εικόνες ούτε αναφέρεται το όνομα ή γίνεται με άλλο τρόπο σαφής η ταυτότητα συγγενών του κατηγορουμένου ή καταδικασθέντος σε αξιόποινες πράξεις, εκτός όπου η αναφορά αυτή είναι αναγκαία για την έκθεση των γεγονότων.

3. Δεν χρησιμοποιείται εικόνα ούτε αναφέρεται το όνομα ούτε γίνεται με άλλο τρόπο σαφής η ταυτότητα θύματος βιασμού και δεν αναφέρονται στοιχεία που μπορούν να οδηγήσουν στην εξακρίβωση του ονόματός του.

4. Δεν χρησιμοποιείται εικόνα ούτε αναφέρεται το όνομα ή γίνεται με άλλο τρόπο σαφής η ταυτότητα ανηλίκων που είναι θύματα, μάρτυρες ή κατηγορούμενοι εγκλημάτων εκτός όπου και στο μέτρο που αυτό είναι αναγκαίο για την εξακρίβωση της ταυτότητας του θύματος ή του δράστη. Δεν διεξάγεται συνέντευξη με ανήλικο κάτω των 14 ετών χωρίς την παρουσία ή την συναίνεση των γονέων ή κηδεμόνων του.

ΑΡΘΡΟ 11

Παράπονα σχετικά με την τήρηση του κανονισμού αυτού κρίνονται σε πρώτο βαθμό από τον γενικό διευθυντή ή ανάλογο υπεύθυνο του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού και σε δεύτερο βαθμό από το Εθνικό συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως.

ΑΡΘΡΟ 12

1. Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει δύο μήνες μετά τη δημοσίευση του στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.

2. Μετά το τέλος του 1992 το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως εξετάζει την ως τότε εφαρμογή του παρόντος κώδικα βάσει εκθέσεως της εκτελεστικής επιτροπής και προβαίνει, όπου είναι αναγκαίο, σε αναθεώρησή του.

Δεοντολογία προγραμμάτων

Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως έχοντας υπόψη το άρθρο 15 παρ.2 του Συντάγματος και τα άρθρα 3 αρ.2 και 6 αρ. 1 και 2 του νόμου 1866/1989 και το άρθρο 3 παρ. 3 του νόμου 1730/1987 συζήτησε και ψήφισε στις συνεδριάσεις της 5,11,12, και 18 Ιουνίου 1991 τον κατωτέρω Κώδικα Ραδιοτηλεοπτικών Προγραμμάτων που δημοσιεύεται κατά τον νόμο στην Εφημερίδα της κυβερνήσεως.

ΑΡΘΡΟ 1.

Οι κανόνες του κώδικα αυτού ισχύουν για δημοσιογραφικές εκπομπές στη δημόσια ( κρατική ή δημοτική ) και την ιδιωτική ραδιοφωνία και τηλεόραση.

ΑΡΘΡΟ 2.

1. Οι ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές πρέπει να εξασφαλίζουν την ποιοτική στάθμη που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοτηλεοράσεως και η πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας.

2. Η μετάδοση των γεγονότων πρέπει να είναι αληθής, ακριβής, κατά το δυνατόν πλήρης.

3. Το Σύνταγμα και η εν γένει έννομη τάξη της χώρας πρέπει να παραμένουν σεβαστά, και όταν ασκείται κριτική στους συγκεκριμένους νόμους ή θεσμούς.

4. Η σύνταξη, η παρουσίαση και οι υπότιτλοι των εκπομπών πρέπει να τηρούν με προσοχή τους γενικά παραδεκτούς κανόνες της γραμματικής και του συντακτικού της ελληνικής γλώσσας. Το αντίστοιχο ισχύει για την σύνταξη και παρουσίαση ξενόγλωσσων εκπομπών ή την προφορά ξένων ονομάτων και λέξεων στο πλαίσιο ελληνικών εκπομπών. Οι ξενόγλωσσες εκπομπές πρέπει, κατά το δυνατόν, να εκφωνούνται από πρόσωπα για τα οποία η γλώσσα αυτή είναι μητρική γλώσσα.

5. Πρέπει να τηρούνται οι γενικά παραδεκτοί κανόνες της ευπρέπειας και της καλαισθησίας στην γλώσσα και τη συμπεριφορά λαμβάνοντας υπόψη το είδος και το πλαίσιο της εκάστοτε εκπομπής. Ιδιαίτερη μέριμνα επιβάλλεται στα προγράμματα που μεταδίδονται σε χρόνο, που η τηλεόραση παρακολουθείται από ανήλικους.

ΑΡΘΡΟ 3

1. Τα πρόσωπα που συμμετέχουν ή αναφέρονται στις εκπομπές πρέπει να απολαμβάνουν δίκαιης, ορθής και αξιοπρεπούς συμπεριφοράς.

2. Δεν επιτρέπεται η με οποιοδήποτε τρόπο (με αλλαγή της σειράς ερωτήσεων και απαντήσεων, με αποσπασματική αναφορά των απαντήσεων, τη χρησιμοποίηση ηχητικών ή οπτικών τεχνασμάτων κ.λ.π) αλλοίωση των απόψεων και θέσεων που εκφράζονται σ’ αυτήν.

ΑΡΘΡΟ 4.

1. Πρέπει να αποφεύγεται η παρουσίαση των μεθόδων εκτέλεσης εγκλημάτων κατά τρόπο σε περιπτώσεις που ενθαρρύνουν την απομίμηση.

2. Τα εγκλήματα, η τρομοκρατία, η βία και άλλες βάναυσες και απάνθρωπες πράξεις δεν πρέπει να εξυμνώνται ή να προβάλλονται.

3. Η ζωντανή μετάδοση τρομοκρατικών ενεργειών, ή η συνέντευξη με τρομοκράτες ή εκπροσώπους τους δεν πρέπει να παρέχει βήμα προς τους τρομοκράτες να απευθύνονται προς το κοινό ή να αποτελούν μέσο διαδόσεως των απόψεων ή επιβολή των σκοπών τους.

ΑΡΘΡΟ 5

Κατά τη μετάδοση διαδηλώσεων και ταραχών:

α.) Δεν επιτρέπονται τα σκηνοθετικά τεχνάσματα που επιδιώκουν την παραπλάνηση .

β) Ο ίδιος ο σταθμός δεν πρέπει να προβάλλει τυχόν εμπρηστικά συνθήματα ή να προτρέπει σε συμμετοχή σε ταραχές ή άλλες παράνομες ενέργειες .

γ) Πρέπει να τηρούνται οι κανόνες της αμεροληψίας και αντικειμενικότητας και λοιπές αρχές του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας.

ΑΡΘΡΟ 6.

1. Οι διαγωνιστικές εκπομπές πρέπει να είναι απαλλαγμένες από κάθε προσυννενόηση μεταξύ των υπευθύνων και των διαγωνιζομένων που συνεπάγεται την ευνοϊκότερη μεταχείριση ορισμένων από αυτούς.

2. Οι διαγωνιστικές εκπομπές δεν πρέπει να διεξάγονται με τρόπο που προσβάλει την αξιοπρέπεια των τηλεθεατών ή ακροατών ή των διαγωνιζομένων.

ΑΡΘΡΟ 7

Μία εκπομπή στο σύνολό της δεν πρέπει:

α) Να παραπλανά ή να πανικοβάλλει τους τηλεθεατές ή ακροατές, ιδίως με την απομίμηση του δελτίου ειδήσεων.

β) Να παρουσιάζει τη διαδικασία του υπνωτισμού.

γ) Να αποσκοπεί στην υποβολή των τηλεθεατών σε κατάσταση υπνώσεως ή υστερίας.

δ) Να χρησιμοποιεί μεθόδους ή τεχνικές που μεταδίδουν μηνύματα στο υποσυνείδητο ή κοντά στο όριο του συνειδητού.

ΑΡΘΡΟ 8

1. Τα δελτία ειδήσεων πρέπει να προπαρασκευάζονται και να παρουσιάζονται με ακρίβεια, αντικειμενικότητα, αμεροληψία και τη μεγαλύτερη δυνατή πολυμέρεια και πληρότητα.

2. Σημαντικά λάθη κατά τη μετάδοση των γεγονότων πρέπει να διορθώνονται αμελλητί σε δελτίο ειδήσεων.

ΑΡΘΡΟ 9

1. Η προαγγελία και παρουσίαση οποιασδήποτε μη ειδησεογραφικής εκπομπής πρέπει να σταθμίζει την αρνητική επιρροή που μπορεί η εκπομπή να ασκήσει στους ανηλίκους αν προβληθεί σε χρόνο που συνηθίζουν να παρακολουθούν οι ανήλικοι.

2. Μη ειδησεογραφικές εκπομπές που δείχνουν εξευτελιστική ή βάναυση μεταχείριση ανθρώπων ή ζώων ή άλλα θέματα ή σκηνές βίαιης κοινωνικής αναταραχής δεν πρέπει να μεταδίδονται σε χρόνο που συνηθίζουν να παρακολουθούν ανήλικοι, εκτός αν ο στόχος τους είναι προφανώς μορφωτικός.

3. Οι εκπομπές δεν πρέπει να περιλαμβάνουν προγράμματα τα οποία ενδέχεται να βλάψουν σοβαρά τη σωματική, πνευματική ή ηθική ανάπτυξη των ανηλίκων και ειδικότερα προγράμματα που περιέχουν πορνογραφικές σκηνές ή σκηνές άσκοπης βίας. Η διάταξη αυτή ισχύει και για τα προγράμματα που ενδέχεται να βλάψουν την σωματική, πνευματική ή ηθική ανάπτυξη των ανηλίκων, εκτός αν εξασφαλίζεται με επιλογή της κατάλληλης ώρας εκπομπής ή με άλλα τεχνικής φύσεως μέσα στην περιοχή μεταδόσεως οι ανήλικοι δεν παρακολουθούν κατά κανόνα τις εκπομπές αυτές.

ΑΡΘΡΟ 10

1. Σκηνές βίας δικαιολογούνται μόνο εάν και στο μέτρο που είναι αναγκαία συστατικά μέρη της δραματικής ή ενημερωτικής εκπομπής στην οποία ανήκουν.

2. Δεν επιτρέπεται η απεικόνιση ασυνήθιστων εργαλείων ή μεθόδων προκλήσεως πόνου ή κακώσεως, ιδίως όταν είναι εύκολη η απομίμηση εκτός αν ο σκοπός είναι προφανώς μορφωτικός.

3. Δεν επιτρέπεται η παρουσίαση σκηνών σεξουαλικού σαδισμού ή μαζοχισμού ή άλλων σεξουαλικών διαστροφών. Η παρουσίαση σκηνών οποιουδήποτε άλλου συνδυασμού σεξουαλικών και βίαιων σκηνών επιτρέπεται μόνο στο ελάχιστο μέτρο που αυτό είναι απολύτως απαραίτητο για δραματικούς ή εκπαιδευτικούς λόγους.

4. Δεν επιτρέπονται εκπομπές που αποσκοπούν ή έχουν ως αποτέλεσμα την ενθάρρυνση ή πρόκληση ακραίας αντικοινωνικής συμπεριφοράς που περιέχει την τέλεση βίαιων εγκλημάτων ή την κατάχρηση ναρκωτικών ή οινοπνεύματος.

ΑΡΘΡΟ 11

Παράπονα σχετικά με την τήρηση του κανονισμού αυτού κρίνονται σε πρώτο βαθμό από το γενικό διευθυντή ή ανάλογο υπεύθυνο του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού και σε δεύτερο βαθμό από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως.

ΑΡΘΡΟ 12

1. Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει δύο μήνες μετά τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της κυβερνήσεως.

2. Μετά το τέλος του 1992 το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως εξετάζει την ως τότε εφαρμογή του παρόντος κώδικα βάσει εκθέσεως της Εκτελεστικής Επιτροπής και προβαίνει, όπου είναι αναγκαίο στην αναθεώρησή του.

Δεοντολογία διαφημίσεων

Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως έχοντας υπόψη το άρθρο 15 παρ. 2. του Συντάγματος, τα άρθρα 3 αρ. 2 και 6 αρ. 2 του νόμου 1866/ 1989, τα άρθρα 3 παρ. 7 έως 10 του νόμου 1730/1987 και την οδηγία του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 89/552/ΕΟΚ συζήτησε και ψήφισε στις συνεδριάσεις της 18,19 Ιουνίου και 2,9, 10 Ιουλίου 1991, τον κατωτέρω Κώδικα Δεοντολογίας Ραδιοτηλεοπτικών διαφημίσεων που δημοσιεύεται κατά τον νόμο στην Εφημερίδα της κυβερνήσεως.

ΑΡΘΡΟ 1

Οι κατωτέρω κανόνες ισχύουν τόσο για τη δημόσια, κρατική ή δημοτική, όσο και για την ιδιωτική ραδιοφωνία και τηλεόραση.

ΑΡΘΡΟ 2

Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού νοούνται ως:

α. Τηλεοπτική μετάδοση : η ασύρματη ή όχι απευθείας ή μέσω δορυφόρου, με κώδικα ή χωρίς, πρωτογενής μετάδοση τηλεοπτικών προγραμμάτων που προορίζονται για το κοινό. Περιλαμβάνεται η διαβίβαση προγραμμάτων που προορίζονται για το κοινό. Ο όρος δεν περιλαμβάνει τις υπηρεσίες επικοινωνιών που παρέχουν, με προσωπική κλήση, πληροφορίες ή άλλες εξυπηρετήσεις όπως τις υπηρεσίες τηλεαντιγράφων, φάξ, τέλεξ κλπ, τις τράπεζες ηλεκτρονικών δεδομένων και λοιπές παρεμφερείς υπηρεσίες.

β. Ραδιοτηλεοπτική διαφήμιση: κάθε μορφή ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού μηνύματος που μεταδίδεται έναντι αμοιβής ή παρόμοιου ανταλλάγματος από μια δημόσια ή ιδιωτική επιχείρηση στα πλαίσια εμπορικής, βιομηχανικής και βιοτεχνικής δραστηριότητας ή ασκήσεως ελευθερίου επαγγέλματος με σκοπό την έναντι αμοιβής προώθηση της παροχής αγαθών ή υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των ακινήτων ή των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Με επιφύλαξη του άρθρου 18 δεν συμπεριλαμβάνονται άμεσες προσφορές στο κοινό, με σκοπό την πώληση, την αγορά ή την εκμίσθωση προϊόντων ή με σκοπό την έναντι αμοιβής παροχή υπηρεσιών. Ραδιοτηλεοπτική διαφήμιση κατά την έννοια του παρόντος κανονισμού είναι και η έναντι αμοιβής προβολή οποιονδήποτε σκοπών ή ιδεών χωρίς την συνδρομή των προϋποθέσεων των προηγουμένων εδαφίων.

γ. Συγκαλυμμένη ή έμμεση διαφήμιση : η παρουσίαση σε προγράμματα, με λόγο ή εικόνα, εμπορευμάτων, υπηρεσιών, της επωνυμίας, του σήματος ή των δραστηριοτήτων ενός προσώπου που παράγει εμπορεύματα ή παρέχει υπηρεσίες, όταν η παρουσίαση αυτή γίνεται από τον ραδιοτηλεοπτικό σταθμό με διαφημιστικό σκοπό και ενδέχεται να παραπλανήσει το κοινό, όσον αφορά τον χαρακτήρα αυτής της παρουσιάσεως. Μια τέτοια παρουσίαση θεωρείται ότι έχει διαφημιστικό σκοπό, όταν γίνεται έναντι αμοιβής ή αναλόγου ανταλλάγματος.

δ. Παραπλανητική διαφήμιση: Κάθε διαφήμιση που με οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της παρουσιάσεώς της, παραπλανά ή ενδέχεται να παραπλανήσει τα πρόσωπα στα οποία απευθύνεται ή στων οποίων τη γνώση περιέρχεται και που εξαιτίας του απατηλού χαρακτήρα της είναι ικανή να επηρεάσει την οικονομική τους συμπεριφορά ή που, για τους λόγους αυτούς, βλάπτει ή ενδέχεται να βλάψει έναν ανταγωνιστή.

ε. Χορηγία :κάθε συμβολή δημόσιας ή ιδιωτικής επιχειρήσεως, η οποία δεν ασκεί ραδιοτηλεοπτικές δραστηριότητες ή δεν παράγει οπτικοακουστικά έργα, στη χρηματοδότηση ραδιοτηλεοπτικών προγραμμάτων με σκοπό την προώθηση της επωνυμίας, του σήματος, της φήμης, των δραστηριοτήτων ή των προϊόντων της.

ΑΡΘΡΟ 3

1. Η ραδιοτηλεοπτική διαφήμιση πρέπει να αναγνωρίζεται εύκολα ως διαφήμιση και να διαχωρίζεται σαφώς από το υπόλοιπο πρόγραμμα με τη χρησιμοποίηση οπτικών ή και ακουστικών μέσων επισημάνσεως.

2. Μεμονωμένα διαφημιστικά μηνύματα δεν επιτρέπονται.

3. Η διαφήμιση δεν πρέπει να χρησιμοποιεί τεχνικές που απευθύνονται στο υποσυνείδητο.

4. Απαγορεύεται η συγκαλυμμένη ή έμμεση διαφήμιση.

5. Οι διαφημίσεις δεν πρέπει να απεικονίζουν ή να αναφέρονται σε οποιοδήποτε άτομο χωρίς τη συγκατάθεσή του.

ΑΡΘΡΟ 4

1. Οι διαφημίσεις πρέπει να είναι νόμιμες, ευπρεπείς, έντιμες και ειλικρινείς.

2. Ο ραδιοτηλεοπτικός σταθμός οφείλει να μην μεταδίδει διαφημίσεις οι οποίες:

α. απάδουν προς τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας,

β. εισάγουν διακρίσεις ιδίως λόγω φυλής, φύλου θρησκείας, ιθαγένειας,

γ. προσβάλλουν θρησκευτικές ή πολιτικές πεποιθήσεις,

δ. ενθαρρύνουν τρόπους συμπεριφοράς επιζήμιους για την υγεία ή την ασφάλεια,

ε. ενθαρρύνουν τρόπους συμπεριφοράς επιζήμιους για την προστασία του περιβάλλοντος,

στ. εκμεταλλεύονται χωρίς λόγους τους φόβους του κοινού,

ζ. εκμεταλλεύονται τις προλήψεις και τις δεισιδαιμονίες των ανθρώπων,

η. περιέχουν στοιχεία που μπορεί να οδηγήσουν άμεσα ή έμμεσα σε πράξεις βίας.

θ. καπηλεύονται εθνικά θέματα, ιερά κείμενα, την εθνική πολιτιστική και πνευματική κληρονομιά, εθνικά μειονεκτήματα, θρησκευτικές δοξασίες κ.λ.π.

ΑΡΘΡΟ 5

Οι διαφημίσεις δεν πρέπει να περιέχουν δηλώσεις ή οπτικές παραστάσεις, που είτε άμεσα είτε έμμεσα, με υπονοούμενα, με παραλείψεις, με διφορούμενα ή με υπερβολικούς ισχυρισμούς, μπορούν να παραπλανήσουν τον καταναλωτή, ειδικότερα σε ό,τι αφορά:

α. τις ιδιότητες του προϊόντος, όπως είδος, σύνθεση, μέθοδο και χρόνο κατασκευής, καταλληλότητα για τον σκοπό που προορίζεται, ποικιλία χρήσεων, ποσότητα, εμπορική ή γεωγραφική προέλευση,

β. την αξία του προϊόντος και την πραγματική συνολική τιμή του,

γ. τους άλλους όρους αγοράς όπως πληρωμή με δόσεις, πώληση επί πιστώσεις κτλ

δ. την παράδοση , ανταλλαγή, επιστροφή, επισκευή και συντήρηση,

ε. τους όρους εγγυήσεως,

στ. την πνευματική και την βιομηχανική ιδιοκτησία,

ζ. την επίσημη αναγνώριση ή έγκριση του προϊόντος, τις διακρίσεις με μετάλλια, διπλώματα ή άλλα βραβεία.

2. Οι διαφημίσεις δεν πρέπει να κάνουν κακή χρήση αποτελεσμάτων ερευνών ή περικοπών από τεχνικά και επιστημονικά συγγράμματα. Δεν πρέπει να κάνουν κακή χρήση επιστημονικών όρων. Δεν πρέπει να χρησιμοποιούν επιστημονικούς ιδιωματισμούς, ή στοιχεία άσχετα με το θέμα, με σκοπό να δώσουν στους διαφημιστικούς ισχυρισμούς, επιστημονική βάση που στην πραγματικότητα στερούνται.

3. Διαφημίσεις που περιέχουν συγκρίσεις πρέπει να σχεδιάζονται με τέτοιο τρόπο, ώστε η σύγκριση αυτή να μην παραπλανά και να μην αντίκειται στις αρχές του θεμιτού ανταγωνισμού. Τα στοιχεία συγκρίσεως πρέπει να βασίζονται σε δεδομένα που μπορούν να αποδειχθούν και δεν πρέπει να επιλέγονται κακόπιστα και μεροληπτικά. Οι διαφημίσεις δεν πρέπει να δυσφημούν άλλες εταιρείες ή προϊόντα, ούτε άμεσα, ούτε έμμεσα.

4. Οι διαφημίσεις δεν πρέπει να περιέχουν ή να αναφέρονται σε επώνυμες μαρτυρίες ή επιδοκιμαστικές βεβαιώσεις, εκτός αν αυτές είναι γνήσιες και αυθεντικές και βασίζονται στην προσωπική εμπειρία του μάρτυρα. Μαρτυρίες και βεβαιώσεις που έχουν εκ των πραγμάτων ξεπεραστεί, ή που δεν ισχύουν πια, δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται.

ΑΡΘΡΟ 6

1. Τα ραδιοτηλεοπτικά προγράμματα που αποτελούν αντικείμενο χορηγίας πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προϋπόθεσης:

α. Ο χορηγός δεν πρέπει να επηρεάζει το περιεχόμενο και τον προγραμματισμό μιας εκπομπής την οποία χορηγεί με τον τρόπο που να θίγεται η ευθύνη και συντακτική ανεξαρτησία του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού ως προς τις εκπομπές.

β. Πρέπει να μπορούν να αναγνωρίζονται σαφώς ως προγράμματα που αποτελούν αντικείμενο χορηγίας από όνομα ή και το λογότυπο του χορηγού, που εμφανίζεται στην αρχή ή και στο τέλος των προγραμμάτων.

γ. Δεν πρέπει να παρακινούν στην αγορά ή μίσθωση των προϊόντων ή υπηρεσιών του χορηγού ή τρίτων, ιδίως με συγκεκριμένες αναφορές που προωθούν αυτά τα προϊόντα ή αυτές τις υπηρεσίες και εμφανίζονται ως μέρος της εκπομπής.

2. Τα ραδιοτηλεοπτικά προγράμματα δεν μπορούν να αποτελούν αντικείμενο χορηγίας από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, των οποίων η κύρια δραστηριότητα συνίσταται στην κατασκευή ή πώληση προϊόντων ή στην παροχή υπηρεσιών των οποίων η διαφήμιση απαγορεύεται δυνάμει του άρθρου 9 του παρόντος κανονισμού.

3. Δεν μπορούν να αποτελούν αντικείμενο χορηγίας τα δελτία ειδήσεων και οι ενημερωτικές εκπομπές.

ΑΡΘΡΟ 7

Το χρονικό σημείο και οι χρονικοί περιορισμοί των διαφημίσεων ορίζονται από τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.

ΑΡΘΡΟ 8

1. Απαγορεύονται οι ραδιοτηλεοπτικές θρησκευτικές διαφημίσεις. Από την απαγόρευση αυτή δεν θίγονται οι θρησκευτικές εκπομπές που δεν έχουν διαφημιστικό χαρακτήρα.

2. Απαγορεύεται η πολιτική διαφήμιση μεμονωμένων προσώπων.

ΑΡΘΡΟ 9

1. Απαγορεύεται η διαφήμιση των πολεμικών παιχνιδιών.

2. Απαγορεύεται κάθε μορφή ραδιοτηλεοπτικής διαφημίσεως τσιγάρων και άλλων προϊόντων καπνού.
3. Απαγορεύεται η ραδιοτηλεοπτική διαφήμιση των φαρμάκων και των θεραπευτικών αγωγών που διατίθενται μόνο με ιατρική συνταγή.

4. Η ραδιοτηλεοπτική διαφήμιση αλκοολούχων ποτών πρέπει να τηρεί τα ακόλουθα κριτήρια:

α. να μην απευθύνεται ειδικά στους ανήλικους,

β. να μην εμφανίζει ανήλικους να καταναλώνουν αλκοολούχα ποτά,

γ. να μην συσχετίζει την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών με βελτιωμένες σωματικές επιδόσεις ή την οδήγηση οχημάτων,

δ. να μην προκαλεί την εντύπωση ότι η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών ευνοεί την κοινωνική ή σεξουαλική επιτυχία,

ε. να μην αφήνει να υπονοηθεί ότι τα αλκοολούχα ποτά έχουν θεραπευτικές ιδιότητες ή ότι επιδρούν ως διεγερτικά, ηρεμιστικά ή ως μέσο λύσεως προσωπικών συγκρούσεων,

στ. να μην ενθαρρύνει την άμετρη κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και να μην δίνει αρνητική εικόνα της αποχής από την κατανάλωσή τους ή της μετρημένης καταναλώσεώς τους,

ζ. να μην τονίζει ως προτέρημα των ποτών την υψηλή περιεκτικότητα σε οινόπνευμα.

ΑΡΘΡΟ 10

Η τηλεοπτική διαφήμιση δεν πρέπει να προκαλεί κίνδυνο ηθικής ή σωματικής βλάβης στους ανηλίκους. Ιδίως η διαφήμιση:

α. δεν πρέπει να εξωθεί ευθέως τους ανηλίκους στην αγορά προϊόντος ή υπηρεσίας, εκμεταλλευόμενη την απειρία και την ευπιστία τους,

β. δεν πρέπει να παρακινεί ευθέως τους ανήλικους να πείσουν τους γονείς τους ή τρίτους να αγοράσουν τα διαφημιζόμενα προϊόντα ή υπηρεσίες,

γ. δεν πρέπει να εκμεταλλεύονται την ιδιαίτερη εμπιστοσύνη των ανηλίκων προς τους γονείς τους, τους δασκάλους τους ή άλλα πρόσωπα,

δ. δεν πρέπει να παρουσιάζει χωρίς αποχρώντα λόγο ανηλίκους σε κατάσταση κινδύνου.

ΑΡΘΡΟ 11

Οι διατάξεις του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας και του Κώδικα Δεοντολογίας Προγραμμάτων εφαρμόζονται ανάλογα και στις ραδιοτηλεοπτικές διαφημίσεις.

ΑΡΘΡΟ 12

Παράπονα σχετικά με την τήρηση του κανονισμού αυτού κρίνονται σε πρώτο βαθμό από τον γενικό διευθυντή ή ανάλογο υπεύθυνο του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού και σε δεύτερο βαθμό από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως.

ΑΡΘΡΟ 13

1. Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει δύο μήνες μετά τη δημοσίευσή του στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.

2. Μετά το τέλος του 1992 το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως εξετάζει την έως τότε εφαρμογή του παρόντος κώδικα βάσει εκθέσεως της Εκτελεστικής Επιτροπής και προβαίνει όπου είναι αναγκαίο, στην αναθεώρησή του.

Διαδικασία

Διαδικαστικός κανονισμός για υποβολή και εξέταση παραπόνων

ΑΡΘΡΟ 1

Ο παρών κανονισμός ισχύει τόσο για τη δημόσια, κρατική ή δημοτική, όσο και για την ιδιωτική ραδιοφωνία και τηλεόραση.

ΑΡΘΡΟ 2

1. Παράπονα για τη λειτουργία ραδιοτηλεοπτικού σταθμού πρέπει να αναφέρονται στη συγκεκριμένη παράβαση του νόμου, των κωδίκων δεοντολογίας ή της συμβάσεως παραχωρήσεως. Πρέπει να είναι ενυπόγραφα και να αναφέρουν τη διεύθυνση του παραπονούμενου.

2. Σε περίπτωση παραβάσεως, η οποία επιδέχεται διόρθωση ή επανόρθωση από το σταθμό, τα παράπονα απευθύνονται πρώτα στο σταθμό εντός 15 ημερών από της παραβάσεως.

3. Σε όλες τις περιπτώσεις παραβάσεως επιτρέπεται η προσφυγή προς το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεοράσεως, η οποία κατατίθεται στη γραμματεία του. Σε περίπτωση παραβάσεως η οποία επιδέχεται διόρθωση ή επανόρθωση από το σταθμό, η προσφυγή συνοδεύεται από αντίγραφο της αιτήσεως που υποβλήθηκε προς το γενικό διευθυντή ή ανάλογο υπεύθυνο του σταθμού και της ενδεχόμενης απαντήσεώς του ή δηλώσεως του προσφεύγοντος, ότι ο γενικός διευθυντής του σταθμού δεν απάντησε μέσα σε εύλογο χρόνο, που δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 5 εργάσιμες μέρες.

ΑΡΘΡΟ 3

1 Η προσφυγή συνοδεύεται από αποδεικτικά στοιχεία, κασέτες κ.λ.π.

2. Ο σταθμός υποχρεούται, αν του το ζητήσει ο πρόεδρος του Ε.Σ.Ρ., να διαβιβάσει στο Συμβούλιο εντός δύο εργάσιμων ημερών κασέτα με την επίμαχη εκπομπή όπως προβλήθηκε.

ΑΡΘΡΟ 4

1. Η Εκτελεστική Επιτροπή του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεοράσεως εξετάζει την προσφυγή. Ο πρόεδρος του Ε.Σ.Ρ. προσδιορίζει την ημέρα εξετάσεως της προσφυγής.

2. Στην εξέταση της προσφυγής καλούνται να παραστούν ο προσφεύγων και ο γενικός διευθυντής του σταθμού, προσωπικά ή με δικηγόρο τους. Η πρόσκληση γίνεται τουλάχιστον πέντε εργάσιμες ημέρες πριν την ημέρα της εξετάσεως.

3. Η εξέταση της προσφυγής αρχίζει με την ενημέρωση της Εκτελεστικής Επιτροπής από υπάλληλο της γραμματείας του Ε.Σ.Ρ. τον οποίο ορίζει ο Πρόεδρος. Μετά την ενημέρωση καλείται να ακουστεί ο προσφεύγων και ο γενικός διευθυντής του σταθμού.

ΑΡΘΡΟ 5

1. Μετά την αποχώρηση του προσφεύγοντος και του γενικού διευθυντή του σταθμού, η Εκτελεστική Επιτροπή συσκέπτεται και καταλήγει σε αιτιολογημένη απόφαση και ενδεχομένως σε επιβολή κυρώσεως.

2. Η απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής υπογεγραμμένη από τον πρόεδρό της, κοινοποιείται από τη γραμματεία του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεοράσεως, στον προσφεύγοντα και στο σταθμό.

3. Σε περίπτωση επιβολής προστίμου η απόφαση αποτελεί νόμιμο εκτελεστήριο τίτλο και κοινοποιείται στο Δημόσιο Ταμείο προς εκτέλεση. Σε περίπτωση προσωρινής αναστολής της λειτουργίας του σταθμού η απόφαση κοινοποιείται στο Υπουργείο Μεταφορών και επικοινωνιών προς εκτέλεση.

ΑΡΘΡΟ 6

1. Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει από τη δημοσίευσή του στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.
2. Μετά το τέλος του 1992 το Ε.Σ.Ρ. εξετάζει την έως τότε εφαρμογή του παρόντος κανονισμού βάσει εκθέσεως της Εκτελεστικής Επιτροπής και προβαίνει όπου είναι αναγκαίο στην αναθεώρησή του.